Salawikain (Tagalog Proverbs)

Ang salawikain ay mga kasabihan na nagmula sa mga pahayag at payo ng mga matatanda ayon sa kanilang mga karanasan sa buhay o sa isinalin sa kanila ng kanilang mga ninuno.
Ang ibang salawikain ay napapalooban ng mga pahayag sa kagandahang asal kaya ang mga ito ay nagsisilbing parang “code of conduct.”

May mga katumbas ang ibang salawikain sa Ingles katulad halimbawa ng:
Turan mo ang iyong kaibigan, sasabihin ko kung sino ikaw. (Tell me who your friends are, and I’ll you who you are.)
Ang tunay na kaibigan, nakikilala sa kagipitan (A friend indeed is a friend in need.)
Gawin mo sa kapuwa mo. Ang nais mong gawin niya sa iyo. (Do unto others what you want others do unto you.)
Malaki ang impluwensya ng salawikain sa kultura ng mga Filipino dahil sa bisa nito sa pagpapahiwatig ng pakikipagkapwa-tao, sa ugnayan ng tao sa Diyos, sa pagbibigay galang at puri sa mga magulang at sa pamumuhay.

Nandito ang ilang salawikain na hinango namin mula sa iba’t ibang lathalain:
SALAWIKAIN
Ang paala-ala ay mabisang gamot sa taong nakakalimot.
Ang taong nagigipit, kahit sa patalim ay kumakapit.
Hangga’t makitid ang kumot, magtiis mamaluktot.
Magsisi ka man at huli wala nang mangyayari.
Huli man daw at magaling, naihahabol din.
Kung hindi ukol, hindi bubukol.
Matalino man ang matsing, napaglalalangan din.
Bawa’t palayok ay may kasukat na suklob.
Batang puso madaling marahuyo.
Tikatik man kung panay ang ulan,
malalim mang ilog ay mapapaapaw.
Naghangad ng kagitna, isang salop ang nawala.
Ubus-ubos biyaya, maya-maya ay nakatunganga.
Nasa Diyos ang awa, nasa tao ang gawa.
Kung binigyan ng buhay, bibigyan din ng ikabubuhay.
Ang iyong kakainin, sa iyong pawis manggagaling.
Buhay alamang, paglukso ay patay.
Buntot mo, hila mo.
Kung nasaan ang asukal, naruon ang langgam.
Walang mapait na tutong sa taong nagugutom.
Lahat ng gubat ay may ahas.
Ang anumang kasulatan dapat ay lalagdaan.
Nasa taong matapat ang huling halakhak.
Ang tunay na kaibigan karamay kailan man.
Ang tunay na kaibigan, nakikilala sa kagipitan.
Ang matapat na kaibigan, tunay na maaasahan.
Turan mo ang iyong kaibigan, sasabihin ko kung sino ikaw.
Ang tunay mong pagkatao, nakikilala sa gawa mo.
Ang tao kapag mayaman marami ang kaibigan.
Magkulang ka na sa magulang huwag lamang sa biyenan.
Ang pag-aasawa ay hindi biro, ‘di tulad ng kanin
Iluluwa kung mapaso.
Nakikita ang butas ng karayon, hindi makita ang butas ng palakol.
Kung gaano kataas ang lipad gayon din ang lagapak pag bagsak.
Hampas sa kalabaw, sa kabayo ang latay.
Kapag ang ilog ay matahimik, asahan mo at malalim.
Kapag ang ilog ay maingay, asahan mo at mababaw.
Ang lumalakad nang mabagal, kung matinik ay mababaw.
Ang lumalakad nang matulin, kung matinik ay malalim.
Ang hindi lumingon sa pinanggalingan,
hindi makakarating sa paruruonan.
Ang langaw na dumapo sa kalabaw,
mataas pa sa kalabaw ang pakiramdam.
May tainga ang lupa, may pakpak ang balita.
Kung ano ang itinanim, iyon din ang aanihin.
Ako ang nagtanim, ang nagbayo at nagsaing,
saka nang maluto’y iba ang kumain.
Aanhin pa ang damo kung patay na ang kabayo.
Huwag magbilang ng manok hangga’t hindi napipisa ang itlog.
Kung sino ang unang pumutak, siya ang nanganak.
Magkupkop ka ng kaawa-awa, langit ang iyong gantimpala.
Ang mabuting gawa kinalulugdan ng madla.
Kapag bukas ang kaban, nagkakasala sinuman.
Ang butong tinangay na aso, walang salang nalawayan ito.
Ang utang ay utang, hindi dapat kalimutan.
Ang iyong hiniram, isauli o palitan.
Upang sa susunod, hindi ka makadalaan.
Ang bungang hinog sa sanga matamis ang lasa.
Ang bungang hinog sa pilit kung kainin ay mapait.
Walang humawak ng lutuan na hindi naulingan.
Gawin mo sa kapuwa mo. Ang nais mong gawin niya sa iyo.
Ang sakit ng kalingkingan damdamin ng buong katawan.
Ang mabigat ay gumagaan kapag pinagtulung-tulungan.
Madaling pumitas ng bunga,
kung dadaan ka sa sanga.
Ibong sa awla’y ikinulong nang mahigpit,
kapag nakawala’y hindi na babalik.
Kahoy mang babad sa tubig sa apoy huwag ilapit
‘pag ito’y nadarang sa init, sapilitang magdirikit.
Nawawala ang ari, nguni’t ang uri ay hindi.
Sa larangan ng digmaan, nakikilala ang matapang.
Kung may hirap ay may ginhawa.
Kung ano ang taas ng pagkadakila
siya ring lagapak kapag nadapa.
Ang pag-ilag sa kaaway ang tunay na katapangan.
Bago mo batiin ang dungis ng ibang tao,
ang dungis mo muna ang tingnan mo.
Walang pagod magtipon, walang hinayang magtapon.
Ano man ang tibay ng piling abaka
ay wala ring silbi kapag nag-iisa.
Ang gawa sa pagkabata, dala hanggang sa pagkamatanda.
Ang taong mainggitin, lumigaya man ay sawi rin.
Walang matiyagang lalake sa pihikang babae.
Ang bayaning nasugatan, nag-iibayo ang tapang.
Kung takot sa ahas, iwasan mo ang gubat.
Kapag may isinuksok, may madudukot.
Matutuyo na ang sapa nguni’t hindi ang balita.

Ang tunay na anyaya, may kasamang hila.